Oczko wodne przy domu to marzenie wielu z nas! Tym bardziej, że połączenie zieleni i kolorów kwiatów z wodą, daje poczucie idealnej wręcz harmonii i spokoju! Urządzenie takiego magicznego zakątka nie jest jednak wcale takie łatwe i wymaga sporo pracy. Zanim więc zabierzemy się za urządzanie własnego ogrodu wodnego, warto najpierw dowiedzieć się więcej na temat, jak zaplanować i zrobić to w sposób prawidłowy.
Na początek musimy przemyśleć całą sprawę i zdecydować, czy chcemy mieć w ogrodzie staw, oczko wodne, źródełko i strumyk, czy może tylko jakąś fontannę, a może kilka różnych elementów?
Jak zrobić oczko wodne w ogrodzie?
Woda w przydomowym ogrodzie lub na działce rekreacyjnej może wspaniale urozmaicić teren i to na różne sposoby! Duże lustro wody, a więc staw lub większe oczko wodne, może rozjaśnić całe wnętrze ogrodu, ponieważ światło słoneczne będzie się odbijało i mieniło w wodzie. Uzyskamy w ten sposób także efekt ruchu ferii barw i światła. Fontanny oraz strumyki i źródełka wprowadzą do ogrodu jeszcze większy ruch i dynamikę, a na dodatek pojawi się przyjemny i odprężający odgłos szemrzącej, płynącej wody. Nasze oczekiwania pozwolą dokonać właściwego wyboru!
Zanim przystąpimy do jakichkolwiek konkretnych prac w ogrodzie, warto również zastanowić się dobrze nad najlepszym rozmieszczeniem swojego wodnego zakątka. Wyeliminuje to ewentualne błędy nie tylko w zakresie jego miejsca, ale także w kwestii kształtu i głębokości wodnego zbiornika, fontanny lub cieku, a także doboru i miejsca rozlokowania odpowiednich roślin ( w tym wodnych), czy też ryb ozdobnych.
Zakątek wodny powinien być proporcjonalny do wielkości działki. W mniejszych ogrodach, czyli mających powierzchnię do kilkuset metrów kwadratowych, z pewnością lepiej będą się prezentować niewielkie murowane lub betonowe, wykładane specjalną folią i kamieniami, albo gotowe wstawiane (np. plastykowe) stawki, czy źródełka. Większe jeziorka lub stawy są z kolein wskazane do ogrodów większych, dających możliwość oprawy odpowiedniej do ich wielkości, a więc gdzie są drzewa i krzewy oraz istnieje możliwość stworzenia odpowiednio dużych i bogatych wykończeń brzegów, a także roślin wodnych i dużych ryb ozdobnych. W bardzo małych ogrodach bardziej naturalnie i elegancko będą się z kolei prezentowały nieduże, fikuśne fontanny, miniaturowe źródełka i inne, podobne ogrodowe urządzenia wodne, dające możliwość montowania ich także w ścianach.
Jak samodzielnie zbudować oczko wodne w ogrodzie?
Zbudowanie w swoim ogrodzie stawu lub oczka wodnego to idealny pomysł, woda poprawia bowiem nie tylko samopoczucie, ale także i mikroklimat, ponadto przyciąga zwierzęta i w ogóle wprowadza pozytywną energię rodem z feng-shui. Aby jednak nasza sadzawka była idealna i dobrze się komponowała, najpierw trzeba ją dokładnie rozplanować. W przeciwnym razie usytuowanie okaże się błędem, a z wody zrobi się zielona i mułowata breja, na dodatek mogą tez pojawić się fatalne w skutkach przecieki. Wszystko to z pewnością będzie z kolei niezłym źródłem frustracji. Dobry plan możemy zrobić sobie sami, lub zamówić go u fachowców, których dzisiaj nie brakuje, na dodatek zaoferują nam również idealne wykonanie wodnego zakątka.
Planując wielkość przyszłego stawku, sadzawki, lub strumyka, należy uwzględnić całościowy koszt budowy i utrzymania całego przedsięwzięcia. Dotyczy to zarówno kosztu wykopu i jego izolacji, jak i zakupu odpowiedniego systemu filtracyjnego i jego eksploatacji, a także zakupu i utrzymania roślin wodnych i przybrzeżnych oraz rybek. Pamiętajmy, by nie rzucać się z motyką na słońce! Czasem lepiej jest wybudować sobie mniejsze oczko wodne, niż duży staw wyposażony w ramach oszczędności w za słaby system filtracyjny! Pamiętajmy także o tym, że system filtracyjny musi wydajnie pracować przez cały sezon, czyli od wiosny do jesieni bez przerwy, a to generuje czasem nawet spore koszty poboru energii!
Wybierając miejsce pod staw lub sadzawkę, czy strumyk, należy zwrócić uwagę także na ukształtowanie terenu ogrodu, jego nasłonecznienie i ewentualne zanieczyszczenia. Pamiętajmy przy tym, że duże nasłonecznienie nagrzewa wodę, co będzie potem sprzyjało powstawaniu glonów. Najlepiej jest więc wybrać jakieś fajne miejsce w cieniu lub półcieniu. Bardzo ważne jest też odpowiednie zabezpieczenie przyszłego zbiornika wodnego przed wszelkimi zanieczyszczeniami, które będą przecież dodatkowo obciążać nam system filtracyjny. Najlepiej więc, by w pobliżu nie opadały liście, gałęzie i resztki skoszonej trawy, bo inaczej dostaną się do wody, w której zwiększą ilość substancji odżywczych i doprowadzą przez to do niechcianego zakwitu glonów. Na dodatek, gnijące resztki zatruwają też wodę. Oczywiście nie może też dochodzić do jakiegokolwiek spływu chemikaliów, nawozów i wody opadowej do przyszłego wodnego zakątka. Taka ewentualność zagraża szczególnie przy sporych spadkach terenu ogrodu. W takich wypadkach niezbędny jest dobry drenaż.
Przy budowie oczka wodnego w ogrodzie, nie wolno również zapominać o bezpieczeństwie. Brzegi powinniśmy więc podzielić na odpowiednie strefy brzegowe, które umożliwią odpowiednie obsadzenie roślinami, ustalenie brzegu widokowego (nieobsadzonego) oraz wejście i wyjście z niecki wodnej, ewentualnie miejsce montażu ozdobnego mostka. Zbiornik powinien też posiadać wydzieloną strefę głęboką, która jest konieczna do chłodzenia powierzchniowej warstwy wody, którą latem nieraz nawet mocno nagrzewa słońce. Trzeba tez pomyśleć o zapewnieniu dobrej cyrkulacji wody w zbiorniku.
Trzeba uwzględnić także fakt, że rośliny mają stanowić ważny element wodnego zakątka, tak pod względem estetycznym, jak i praktycznym! Dlatego przy planowaniu kształtu zbiornika, należy wyznaczyć miejsca do posadzenia (rozmieszczenia) konkretnych gatunków roślin przybrzeżnych, wodnych i pływających. Rośliny są bardzo ważne, ponieważ nie tylko zdobią, ale i pomagają oczyszczać zbiornik poprzez filtrację wody. Rośliny pływające w nadmiarze dodatkowo mogą jednak także zacieniać zbiornik wodny, co w strefie przybrzeżnej jest jednak wskazane, ponieważ przeciwdziała nadmiernemu nagrzewaniu wody i stwarza dobra kryjówkę dla rybek. Wcześniejsze zaplanowanie nasadzeń jest więc konieczne!
Na koniec nie sposób nie wspomnieć o rybach, które stanowią piękny akcent w każdym wodnym zakątku! Pamiętajmy jednak, że są one także głównym źródłem zanieczyszczeń, ponieważ jedzą i wydalają resztki pokarmowe. Dlatego jeszcze zanim zbudujemy nasze wodne cudo, powinniśmy podjąć decyzję o tym, czy będziemy chcieli mieć w nim ryby, a jeśli tak, to w jakiej ilości i jakiego gatunku? Musimy przy tym wiedzieć, że hodowla sporych ryb, czyli o masie do 1kg/1000 litrów wody, będzie wymagała podwojenia możliwości systemu filtracyjnego zbiornika, co jeszcze bardziej zwiększy koszt energii elektrycznej! Jednymi z najbardziej wymagających pod tym względem ryb, są niestety przepiękne, kolorowe karpie Koi.
Jaki system nawadniania wybrać do oczka wodnego?
Nawadnianie stanowi jeden z ważnych systemów melioracji wodnych, który polega na dostarczaniu okolicznej glebie wody, która pokrywa z kolei jej niedobory wilgotnościowe i zwiększa tym samym jej produktywność. Bardzo oszczędne i mniej pracochłonne w tym względzie, są automatyczne systemy nawadniania, takie, jak np. filtry, zraszacze, linie kroplujące, automatyczne konewki itp. Automatyczne systemy nawadniania po raz pierwszy stworzono w USA, skąd szybko trafiły jednak do Europy, najpierw oczywiście popularność zyskały jednak w krajach zachodnich. Jednorazowy koszt takich urządzeń jest co prawda spory, jednak zwraca się całkowicie po kilku latach użytkowania. Warto również wiedzieć, że instalacje całego systemu można wykonywać etapami, co pozwoli lepiej rozplanować wydatki. Jeśli już się na to zdecydujemy, należy najpierw tak opracować projekt, by urządzenia zużywały jak najmniej wody, a jednocześnie zapewniały odpowiednią wilgotność roślinom ogrodowym. Jest to oczywiście trudne, więc najlepiej zwrócić się do doświadczonego fachowca. Przygotujmy się jednak wtedy na to, że będziemy musieli mu dostarczyć cały plan ogrodu (czyli linie ścieżek, punkty konkretnych nasadzeń, ławek itp.) wraz planowanym zakątkiem wodnym (jego plan naniesiony na plan ogrodu).
