Site icon Swiat w kwiatach

Kiedy zbieramy nasiona malwy?

Rate this post

Malwy zwane też ślazy, to cudowne rośliny do każdego ogrodu. Cechuje je duża łatwość w uprawie i znikome wymagania. Są bardzo odporne na suszę i dobrze rosną na większości gleb. Na dodatek co roku obficie kwitną i są uwielbiane przez motyle, pszczoły i inne zapylacze. Szukasz dużych obficie kwitnących roślin do obsadzania ścian, murów czy płotów, więc przetestuj malwy ślazy. Jeszcze dziś sprawdź,  kiedy siejemy i kiedy zbieramy nasiona malwy.

Stanowisko systematyczne.

Malwy to rodzaj roślin Alcea z rodziny ślazowatych zwanych też malwowate (Malvaceae). Ich dalsza systematyka obejmuje rząd Ślazowce zwane też malwowce (Malvales), nadrząd różopodobne (Rosanae) i klasę Magnoliopsida. Nadrzędnie malwy należą natomiast do nadklasy okrytonasienne czyli okrytozalążkowe (Magnoliophyta syn. Angiospermae), podgromady rośliny nasienne (Spermatophyta) i gromady naczyniowe (Tracheophyta).

W ramach rodzaju malwowate (Alcea) opisano dotychczas ok. 60-70 gat., z których najbardziej znanym jest malwa zwyczajna (Malva sylvestris). Pochodzą głównie ze wschodniej części basenu Morza Śródziemnego, gdzie w samej tylko Turcji spotkamy ich w stanie dzikim 18 gat. Rosną ponadto w południowej i wschodniej Europie oraz południowo-zachodniej i centralnej Azji.

W naturze malwy preferują suche i często skaliste siedliska. Uwaga jednak, bo co ciekawe, to niektóre gatunki malw nie są znane z natury. Dotyczy to między innymi najbardziej popularnych w uprawie ze względów ozdobnych malw różowych (Alcea rosea) i roślin figolistnych (A. ficifolia). Suche pędy malw w niektórych krajach są używane na koniec wegetacji, jako materiał opałowy. Natomiast ich korzenie mają też zastosowanie lecznicze.

Inne nazwy roślin z rodzaju malwy (Alcea).

Potocznie funkcjonuje wiele nazw tych roślin, w tym przede wszystkim: ślaz, malwa niebieska lub różowa, malwa wysoka, malwa bagienna, prawoślaz mauretański, malva ambigua, malwa wyprostowana, malva mauretiana, malva (j. hiszpański), malve (j. Niemiecki), mauve (j. francuski), rödmalva (j. szwedzki), almindelig katost (j. Duński).

Budowa i pokrój malwy.

Malwy to wieloletnie rośliny zielne, tylko rzadko jednoroczne. Dorastają do ok. 3 m wys. Ich pędy są pionowo wyprostowane i zwykle nierozgałęzione. Pokrywają zwykle szorstkie włoski. Liście malw są duże, długoogonkowe i osadzone skrętolegle. Mają przylistki u nasady. Blaszki liści mają kształt jajowaty do okrągłego i są słabo wcinane lub głęboko dłoniasto klapowane. Ich brzegi wykazują wyraźne żyłkowanie oraz ząbkowanie lub karbowanie.

Ich wierzchołki są tępe lub zaostrzone. Jesienne liście malw są częściowo zimotrwałe. Kwiaty są okazałe i wyrastają u nasady liści pojedyncze lub w pęczkach. Na szczytach długich pionowych łodyg tworzą kłosokształtne gona. Pod kielichem znajduje się kieliszek zbudowany z 6, rzadziej 7-9 zrośniętych u nasady listków.

Na dole kwiatu jest ponadto 5 połączonych u nasady, lancetowaych, zaostrzonych lub tępych i szorstko owłosionych gwiazdkowatymi włoskami działek kielicha. Ulegają one powiększeniu podczas owocowania, jednak bez rozdęcia.

Kolorowy kwiat tworzy 5 płatków kwiatowych, zwykle bardziej lub mniej wyciętych na szczycie. Ich kolory sążne – od białych, przez różowe czerwone i purpurowe, po żółte. Kwiaty są u nasady jaśniejsze lub ciemniejsze i zwykle białoowłosione. Ich średnica całkowita wynosi zwykle ponad 3 cm. W środku kwiatów znajdują się liczne pręciki z żółtymi pylnikami na końcach, zrośnięte w pięciokątną kolumnę, która otacza słupkowie.

Słupki są zakończone nitkowatymi, zbiegającymi się znamionami. Wewnątrz kwiatów usytuowanych jest 20-40 jednokomorowych zalążni i szyjek słupków. Kwiaty malw mogą być pełne, półpełne lub pojedyncze.  Owoce są złożone z 15-40 dwukomorowych rozłupek, które rozpadają się. W ich dolnej części są pojedyncze nerkowate, brązowe i nagie lub słabo owłosione nasiona.

Kiedy zbieramy nasiona malwy – zanim zbierzesz, najpierw właściwie wybierz miejsce i posiej!

To, gdzie zlokalizujesz i posiejesz malwy, określi, jak będą rosły, kwitły i owocowały. Malwy są ogólnie proste w uprawie i bardzo mało wymagające. Mogą być jednak nieco nieprzewidywalne w swojej ostatecznej formie. Być może trzeba będzie trochę poeksperymentować z ich lokalizacją, aby znaleźć najbardziej pożądaną dla siebie formę. Malwy preferują więc stanowiska słoneczne, ale mogą też tolerować trochę cienia. 

W cieplejszych strefach klimatycznych o większym nasłonecznieniu, zaleca się nawet, by zapewniać im trochę cienia w ciągu dnia. Najlepiej, jeśli możliwość ta będzie około południa. Ślaz jest również bardzo wytrzymały i tolerancyjny na zimno. W cieplejszych strefach klimatycznych zaleca się umieszczanie tych roślin w miejscach, gdzie będą miały również trochę wiatru. Nie będą się wtedy przegrzewały podczas największych letnich upałów.

Jednak w naszym polskim klimacie umiarkowanym idealna jest lokalizacja w pełnym słońcu. Trochę cienia można natomiast tolerować wczesnym rankiem i późnym popołudniem. Ślazy mają tendencję do nawet znacznego powiększania się wraz z wiekiem. Można więc sadzić je w kępach, a nawet używać jako sezonowy żywopłot. 

Trzeba wtedy jednak pozostawić co najmniej 121 cm odległości między kępami. Zapewni im to wystarczająco dużo światła i miejsca na nieskrępowaną ekspansję i rozrost.

Jaki typ gleby jest najlepszy dla malw? 

Malwy nie są pod tym względem wybredne. Muszą jednak mieć glebę dobrze osuszaną, nie podmokłą. Nie tolerują gleb mokrych lub podmokłych. Najgorsze dla nich jest podłoże, które ma tendencję do zatrzymywania wody w miesiącach zimowych. Często powoduje to bowiem gnicie zimujących korzeni i wysianych samosiejnie jesienią nasion. 

Malwy będą za to całkiem zadowolone rosnąc na glebie ubogiej. Jednak należy wiedzieć, że aplikacja dodatkowego kompostu da znacznie lepszy wzrost pędów, liści i kwiatów, a przez to również obfitszy zbiór nasion. Jeśli wymagana jest dodatkowo obfitsza produkcja liści, nie zaleca się jednak podawania zaprawy kompostowej nawozem bogatym w azot.

Rośliny te mają bowiem tendencję do koncentrowania azotynów w liściach. Ślaz dobrze rośnie także na łąkach, trawnikach, glebach piaszczystych, a nawet żwirowych. Jest ponadto dość tolerancyjny na sól, więc jest dobrym wyborem także do ogrodów przybrzeżnych, przy ulicach itp.

Jak podlewać malwę

Malwy są dość odporne na suszę. Zaleca się jednak ich regularne podlewanie w pierwszym roku wegetacji po wysiewie, aby umożliwić im dobre zakorzenienie się. Podlewanie w kolejnych latach można ograniczyć lub nawet wyeliminować, chyba, że wystąpi bardzo silna susza. Wtedy praktycznie dla każdej rośliny potrzebna będzie większa ilość wody.

Szkodniki i choroby malwy.

Malwy są podatne na rdzę, która powoduje, że liście stają się całe brązowe lub pokryte brązowymi plamami. Wszystkie zaatakowane części nadziemne należy więc wtedy jesienią usuwać i palić. Nie zaleca się ponadto zbierać kwiatów i nasion malw, które mają rdzę.

Kiedy zbieramy nasiona malwy?

Malwy to rośliny dwuletnie. Zbiór nasion nie powinien odbywać się jednak z roślin pierwszorocznych. W pierwszym roku malwy niemal nie kwitną, a ich ewentualne nasiona będą skąpe i mogą być słabe. Najobfitsze kwitnienie ślazu odbywa się w drugim roku wegetacji i wtedy wykształca się największa ilość zdrowych nasion. Liście jako materiał zielarski najlepiej zbierać od wczesnej do połowy wiosny, kiedy ich produkcja jest największa. 

źniej można już zbierać tylko nowsze jasnozielone liście. Nie należy zaś zbierać starszych twardych już liści. Kwiaty można natomiast zbierać za każdym razem, gdy rośliny te kwitną. Jeśli do celów zielarskich lub kulinarnych chcemy pozyskać też korzenie ślazu, wtedy zbierany je późną jesienią, gdy przejdą już w stan uśpienia zimowego. Wykopuje się w tym celu całe rośliny lub usuwa kilka korzeni z większej stałej kępy.

Roślina musi jednak osiągnąć rozmiar, który pozwoli jej wytrzymać takie usunięcie części korzeni. Nasiona malw zaleca się natomiast zbierać cały czas w sezonie wegetacyjnym w miarę ich dojrzewania. Nasiona malw zachowują przy tym zdolność do kiełkowania maksymalnie przez ok. 4 lata. Ich nasiona można też łatwo kupić w sklepach ogrodniczych. Ślazy bardzo łatwo rozsiewają się też samodzielnie jesienią.

Dlatego jeśli nie chcemy, aby samoistnie pojawiły się z roku na rok w całym ogrodzie, powinniśmy ścinać im świeżo przekwitnięte kwiaty. Uniemożliwimy im wtedy zawiązywanie się nasion. Należy jednak wiedzieć, że występują także jednoroczne gatunki malw. Jeśli więc wysiejemy je wiosną w marcu i kwietniu, będą wtedy kwitły od lipca do września jeszcze w tym samym roku.

Odmiany malw

Za najciekawsze odmiany malw uważa się m.in.:

’Budapest’ – pełne kwiaty kolor czerwony

’Chater’s Apricot’ – kwiaty morelowo-łososiowe

’Chater’s Pink’ – kwiaty różowe

’Chater’s Red’ – kwiaty czerwone

’Chater’s White’ – kwiaty białe

’Chater’s Yellow’ – kwiaty żółte

’Creme de Cassis’ – kwiaty zmienne i kryzowane kolor biało-bordowy

’Double Purple’ – kwiaty purpurowe

’Fiesta Time’ – kwiaty czerwone z jaśniejszym brzegiem

’Majorette’ – kwiaty różnokolorowe i pełne

’Nigra’ – kwiaty niemal czarne

’Spring Celebrities Apricot’ – kwiaty łososiowe

’Sunshine’ – kwiaty żółto-czerwone

Exit mobile version