Dzięki wielkiej różnorodności gatunków, trawy ozdobne stanowią ważny element różnorodnych kompozycji rabatowych. Można je dobrać do każdych potrzeb i różnych stylowo ogrodów. Najczęściej poszukiwane są jednak okazałe, kolorowe i pięknie kwitnące trawy ozdobne, pełniące jednocześnie rolę parawanu, trawnika oraz ozdobno-dekoracyjną. Taką modną trawą ozdobą jest obecnie m.in. kostrzewa sina, zwana też niebieską trawą, z powodu swojego atrakcyjnego zabarwienia.
Kostrzewa sina zwana też rzadziej kostrzewą popielatą lub niebieską trawą (łac. Festuca glauca), to gatunek trawy należącej do rodzaju kostrzew (łac. Festuca), rodziny wiechlinowatych (zwanych też po prostu trawami, łac. Poaceae, lub Gramineae) rzędu wiechlinowce (zwanych też trawowcami lub plewowcami, łac. Poales), klasy okrytonasiennych i kladów: rośliny nasienne, jednoliścienne i naczyniowe. W stanie naturalnym kostrzewa popielata występuje na terenie całej Europy południowej (ojczyzną kostrzewy sinej jest pd.-wsch. Francja oraz pn.-zach. Włochy). Natomiast w innych rejonach jest uprawiana, jako popularna roślina ozdobna ogrodowa. Warto przy tym wiedzieć, że różnorodność kostrzew jest bardzo duża i do tego rodzaju traw należy aż ok. 450 gatunków, występujących w sumie w strefie klimatu umiarkowanego na całym świecie.
Kostrzewa popielata jest sadzona jako roślina ozdobna przede wszystkim na rabatach, w ogrodach skalnych, a także jako roślina obwódkowa (np. przy ścieżkach i chodnikach ogrodowych i przydomowych) lub rzadziej, jako trawa okrywowa, czyli inaczej zadarniająca.
Charakterystyka ogólna i odmiany kostrzew sinych
Kostrzewa popielata to stosunkowo niska, jednak bardzo atrakcyjna pokrojowo i kolorystycznie wieloletnia trawa ozdobna, która jest na dodatek mało wymagająca i bardzo oryginalnie prezentuje się na tle innych roślin. Trawa ta dorasta w sumie tylko do ok. 20-30 cm., tworząc przy tym niewielką, kulisto-półokrągłą, rozłożystą i bardzo regularną, poduchowatą kępkę cienkich, igiełkowych, prostych, sinoniebieskich lub niebieskoszarych, sztywnych i zimozielonych liści, typowych pokrojem dla traw terenów suchych.
Kostrzewa sina zakwita z reguły latem w okresie od maja do czerwca i lipca, tworząc przy tym wiechowate, typowe dla wielu gatunków traw kwiatostany w formie luźnych kłosów, o długości do 20 cm, które mają jednak niewielkie znaczenie dekoracyjne, gdyż zwraca się uwagę głównie na same niebieskawe liście tej trawy. Dlatego zwykle bez obawy kwiaty te są usuwane po zakwitnięciu, by nie odwracały uwagi od pięknych, błękitnawych liści, które szczególnie mocno wybarwiają się wspomniany na sinoniebieski kolor u odmian: ‘Bergsilber’ i ‘Elijah Blue’. Za bardzo nietypową jest z kolei uznawana odmiana kostrzewy sinej zwana ‘Golden Toupee’, która ma rzadko spotykane złotożółte, a następnie żółtozielone zabarwienie liści. Ciekawa i pożądana jest też odmiana ‘Silbersee’, za swoje biało-srebrzyste liście.
Omawiana trawa to trawa zimująca w gruncie, która jest co prawda stosunkowo niska, jednak z czasem silnie się zagęszcza i tworzy zwarte, trwałe, wieloletnie trawiaste runo. Tego typu trawiaste rośliny okrywowe mają zdolność do szybkiego rozprzestrzeniania się za pomocą kłączy i rozłogów. Rosnąc, zwykle ścielą się i łatwo zakorzeniają. Trawy te chronią przy tym glebę przed erozją, przegrzaniem i utratą wilgoci, a także ograniczają rozwój ewentualnych chwastów, wypełniają puste miejsca pod krzewami i drzewami i stanowią obramowanie dla rabat. Ich stosowanie ogranicza też ilość zabiegów pielęgnacyjnych, ponieważ kostrzewy nie wymagają regularnego koszenia i nawożenia, czy też innych szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych. Przepiękna i niespotykana sinoniebieska barwa liści kostrzewy sinej pozwala komponować z niej różnorodne założenia i kompozycje ogrodowe (w tym barwne kobierce pokrywające ziemię ogrodową). Trawa ta ma więc duże wartości dekoracyjne. Należy jednak zaznaczyć, że niewątpliwa zaleta, pozwalająca tym trawom na skuteczne okrywanie nawet dużych powierzchni gruntu, jest równocześnie po części i swego rodzaju wadą, ponieważ trawy te przy sprzyjających warunkach i braku korekcji ze strony człowieka, mogą stać się inwazyjne i wymagać wtedy polnego ograniczania dalszego rozprzestrzeniania. Jednak w przypadku kostrzewy sinej nie jest to częste zagrożenie.
Kostrzewa sina ma cały szereg zastosowań i nadaje się niemal do każdego ogrodu, o ile tylko posadzi się ją w odpowiednio słonecznym i suchym stanowisku. Idealnie będzie się więc prezentowała szczególnie w ogródkach skalnych, w mini-ogródkach, na niskie obwódki i do sadzenia wzdłuż ścieżek oraz w miejscach szczególnie suchych, jako roślina okrywowa przed krzewami, a także na mieszanych rabatach bylinowych (np. z kępami lawendy, funkiami, wrzoścami i żurawkami). Niebieska trawa szczególnie pięknie wygląda zimą, ponieważ jej wiecznie wybarwione i nieopadające na zimę liście pięknie odbijają się na tle białego śniegu. Niebieska trawa idealnie sprawdza się też jako uzupełnienie rabat opustoszałych po przekwitniętych, wiosennych roślinach cebulowych (np. po krokusach i przebiśniegach) oraz jako roślina do obsadzania skarp (tworzy wtedy kobiercowy, umacniający skarpy dywan, gęstość nasadzeń – co 25 cm). Kostrzewa sina bardzo dobrze nadaje się ponadto do uzupełniania kompozycji jednorocznych roślin kwitnących, takich jak np. aksamitki. Może wtedy tworzyć pomiędzy poszczególnymi partiami roślin, swoisty rodzaj pasa odgradzającego. Co ważne – trawa ta może też być z powodzeniem uprawiana w pojemnikach (szczególnie dobrze prezentuje się w wysokich, terakotowych, szklanych lub metalicznych donicach), dzięki czemu można nią przyozdabiać również balkony i tarasy.
Stanowisko i uprawa niebieskiej trawy
Kostrzewa sina, jak większość traw ma bardzo niewielkie wymagania uprawowe. Jest więc dosyć łatwa w uprawie, jeśli zapewni się jej odpowiednie stanowisko, przy czym dobrze znosi też zimowe mrozy. Ta niebieska trawa najlepiej rośnie i najpiękniej się wybarwia na stanowisku słonecznym, ciepłym i dobrze osłoniętym od wiatru, a także sadzona na glebie lekkiej, suchej, przepuszczalnej i niezbyt żyznej glebie. Trawy te potrafią rosnąć z powodzeniem nawet na podłożu piaszczystym, gliniastym i żwirowym o odczynie obojętnym lub lekko zasadowym, dobrze jednak, gdy gleba zawiera związki wapnia. Kostrzewa sina nie lubi za to miejsc podmokłych i gliniastych, gleb żyznych, a także zbitych i zimnych podłoży. Choć będzie jakoś rosła, to jednak źle czuje się również w cieniu.
Ciekawostką jest, że na glebach bardzo dobrych i żyznych, które są przecież pożądane i idealne dla większości gatunków roślin ozdobnych, kostrzewa sina niestety traci swoje największe walory ozdobne, czyli piękny, sinoniebieski kolor liści. Omawiana trawa co prawda nie usycha i nie zamiera, jednak w takich żyznych warunkach traci swoje wybarwienie i staje się zwyczajnie zielona. Na glebach żyznych i wilgotnych rośliny te mimo wszystko żyją też ogólnie znacznie krócej.
Podlewanie i przesadzanie
Traw tych nie należy podlewać ani sadzić na stanowiskach wilgotnych, ponieważ preferują miejsca suche. Kostrzewa sina nie musi być często przesadzana i na jednym stanowisku dobrze wygląda nawet przez kilka lat. Potem traci jednak stopniowo na dekoracyjności, a jej kępki obsychają, dlatego warto ją wtedy odmłodzić. Rozmnażanie tej trawy należy dokonać najlepiej przez podział rozrośniętych kęp i rozsadzenie ich w ten sposób na nowo. Zabieg ten przeprowadza się w okresie od marca do maja.
Nawożenie i rozmnażanie kostrzewy sinej
Kostrzewa sina jest tak odporna i mało wymagająca, że nie trzeba jej nawozić ani stosować żadnych innych, szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych, poza wiosennym usuwaniem zaschniętych liści oraz przycięciem kęp na ok. 10 cm wysokości, a także wspomnianą odnową (rozmnożeniem) starych kęp co kilka lat. Stare kępy, rosnące od kilku lat w tym samym miejscu, można wyjątkowo wiosną bardzo delikatnie zasilić nawozem wieloskładnikowym.
Kostrzewę siną można rozmnażać zarówno przez podział rozrośniętych kęp wczesną wiosną (w miesiącach: III-IV) jak i poprzez wysiew nasion (wymagają jednak wtedy stratyfikacji, która jest procesem przysposabiania nasion do kiełkowania, polegającym na wybiciu ich ze spoczynku, poprzez umieszczenie ich w wilgotnym podłożu o niskiej temperaturze, stratyfikacja chłodna, lub podłożu o temperaturze sprzyjającej kiełkowaniu, stratyfikacja ciepła). Jednak rozmnażanie poprzez wysiew nie jest tak skuteczne, bowiem rośliny uzyskane z siewu nie dają jednolitego potomstwa, przez co uzyskane nowe kępy mogą różnić się zabarwieniem liści, które jest na ogół słabsze i dużo mniej wybarwione, niż u egzemplarzy rodzicielskich.
Kostrzewa sina choroby
Kostrzewa sina jest odporna i na ogół nie choruje. Jednak po bardzo śnieżnych zimach (głównym zagrożeniem dla tej trawy jest spadający na mokrą, niezamarzniętą ziemię, obfity śnieg) czasem zdarza się, że kępki tych niebieskich traw zostaną zaatakowane przez jakąś chorobę grzybową, np. przez szarą pleśń. Wtedy można zastosować odpowiedni preparat grzybobójczy. Ponadto, jeśli grubość pokrywy śnieżnej przekroczy 20cm, jej nadmiar można usunąć, co ochroni roślinę przed porażeniem pleśnią. Wiosną dobrze jest też usunąć zaschnięte i porażone liście oraz źdźbła. W tym celu najlepiej jest trawę krótko przyciąć.
