Oczka wodne i stawy to coraz częstszy element ozdobny infrastruktury ogrodowej na naszych rekreacyjnych działkach i przydomowych posesjach. Stosunkowo łatwo zasiedlić je wodnymi roślinami, jednak o ich zarybieniu nie każdy może pomarzyć. Tymczasem warto jednak i tę alternatywę wziąć realnie pod uwagę! Masz staw i chcesz zasiedlić go roślinami i rybkami, wiec konieczne przeczytaj i sprawdź, jakie najlepiej kupić ryby do oczka wodnego. Poznaj też warunki, jakich wymagają ryby do stawu.
Wiele posesji mieszkalnych zawiera staw lub oczko wodne,
w których właściciele chcieliby wpuścić do nich jakieś ozdobne złote rybki, karasie, czy inny nadający się do tego gat. ryb słodkowodnych. Szczególnie istniejący w danym miejscu samoczynnie staw lub oczko wodne jest doskonałą alternatywą, by przekształcić go w ozdobną oazę naszego ogrodu. Rośliny wodne i wodno-błotne kupimy sobie w sklepach ogrodniczych bez większych problemów. Jednak gdy chodzi o rybki, musimy szczególnie starannie dobrać ich gat. do zasiedlenia. W razie jakiegokolwiek błędu, można je bowiem utracić nawet w całości i to w ciągu zaledwie pierwszego roku hodowli. Ryby do oczka wodnego i ryby do stawu tak długo, jak będą miały odpowiednie środowisko oraz pokarm, tak długo będą żyły długo i szczęśliwie.
Ryby ozdobne podobnie jak hodowlane użytkowo, również potrzebują odpowiedniego jedzenia, wystarczającej ilości tlenu i zdrowej wody. Różne gatunki takich ryb potrzebują ponadto różnych, niekiedy nawet bardzo odmiennych warunków. Przykładowo, niektóre wymagają dużego i głębokiego stawu, a inne potrzebują za to płytkiej wody o dużej powierzchni. Niektóre wymagają zacienienia sporej części tafli wody, a inne dość dużo słońca. Wszystkie ryby ozdobne potrzebują też jakichś rodzimych roślin wodnych, by umożliwiły im dobre miejsce do ukrycia się i złożenia jaj oraz jako ochronę przed potencjalnymi drapieżnikami (np. czaple, koty, okoliczne lisy).
Jeśli mamy żaby w ogrodzie, bo je tam wpuściliśmy, lub same przyszły z lokalnych dzikich zbiorników wodnych będących w pobliżu naszej posesji, uważajmy wtedy, jakie gatunki ryb i ryby jakiej wielkości wpuszczamy do stawu. Większość z nich z pewnością wyje nam bowiem pojawiające się wiosną żabie kijanki, a nawet co mniejsze żabki. Tymczasem płazy także stanowią ozdobę każdego prywatnego zbiornika i oczka wodnego. Wprowadzenie głównie rodzimych gatunków ryb, roślin i płazów do ogrodu i stawu, najlepiej ustali delikatną równowagę pomiędzy wszystkimi z nich (zrównoważone środowisko/ekosystem).
Ryby do oczek wodnych – częste błędy.
Gdy kupujemy i wpuszczamy ryby do stawu po raz pierwszy, częstym błędem jest wtedy niestety zbytnie przepełnienie zbiornika wodnego. Różne gatunki naszych rodzimych ryb będą wymagały mniej lub więcej miejsca, a zbytnie ich zagęszczenie w jednym miejscu spowoduje toksyczne gromadzenie się ich wydalin i skutkujący tym rozkwit glonów, mętnienie wody, a nawet odczyn gnilny. Zjawiska te spotęguje jeszcze zbyt obfite sypanie pokarmu do wody, którego ryby nie nadążą wyjadać. Specjaliści radzą wiec, by przy zakładaniu pierwszego oczka wodnego, zacząć od kilku łatwych w hodowli, mało wymagających rybek i zobaczyć, jak sobie z czasem radzą.
Zawsze możemy przecież dodać ich potem więcej, zakupując nawet nowe gatunkowo ryby do oczka wodnego i ryby do stawu. Jeśli jednak warunki okażą się nieodpowiednie, wtedy będziemy musieli ograniczyć nawet i te mniejszą liczebność rybek. W bardzo małych oczkach wodnych nie można bowiem hodować zbyt wielu ryb ozdobnych. Optymalne warunki rozpoznamy natomiast miedzy innymi po tym, że nasze rybki nie tylko będą zdrowe i aktywne, ale też zaczną się swobodnie rozmnażać.
Istnieje wiele dobrych stron internetowych z informacjami o tym, jakie najlepiej kupić ryby do oczka wodnego oraz jakich dokładnie warunków wymagają ryby do stawu. Wcale nie musimy iść do specjalisty, by dowiedzieć się wiele na temat zakładania oczka wodnego i wyboru do niego odpowiednich ryb rodzimych dla naszego obszaru gatunków.
Ryby do oczka wodnego – jak dobierać rodzaje ryb?
Ryby powierzchniowe to ryby żerujące pod powierzchnią stawu, nie na dnie. Dlatego te gat. ryb pływają lepiej niż inne, mają otwór gębowy z reguły przesunięty na górną część pyska i nie bałaganią dna stawu. Potrzebują jednak dodatkowej ochrony przed mogącymi wypatrzyć je w wodzie groźnymi drapieżnikami, jak np. czaple i okoliczne koty. Rodzime gat. ryb powierzchniowych to np. ukleja i jaź. W stawie hodujemy jednak przede wszystkim ryby do oczka wodnego przyciągające wzrok kolorami, kształtem, wielkością.
Pamiętajmy, że ryby naturalnie często mają kamuflaż na widoku od góry, który chroni je przed czaplami i innymi drapieżnikami. Mogą przez to być niemal niewidoczne i dla nas (np. dzikie karasie i karpie). W stawie ozdobnym należy wprowadzić raczej ryby o przyciągającym wzrok kolorze, jak np. egzotyczny u nas karp koi. W końcu chcemy przecież móc oglądać swoje rybki i co dnia cieszyć oczy swą hodowlą. Wiele gatunków to ryby szybko rozmnażające się. Każdy staw, a tym bardziej oczko wodne może jednak pomieścić tylko ograniczoną ich liczbę, bez problemów z cyklem biologicznym. Jeśli więc mimo wszystko chcemy mieć w stawie dużo ryb, pomyślmy o zwiększeniu ilości roślin wodnych oraz zamontujmy filtr napowietrzający i oczyszczający wodę.
W przeciwnym wypadku, ekosystem nie będzie w stanie poradzić sobie z rosnącą ilością odpadów i staw zacznie stawać się coraz bardziej mętny. Dlatego ważne jest, aby wybrać ryby, które nie rosną zbyt szybko i które nie produkują łatwo setek młodych rocznie. Liczba żyjących na terenie Polski gatunków ryb do stawu jest dość duża. Należy zapoznać się dokładniej z ich biologią, by nie kupić rybek nieodpowiednich do naszych warunków wodnych. Począwszy od złotych rybek, przez karasie, liny, a kończąc na wiecznie atrakcyjnych i bajecznie kolorowych karpiach koi – jest więc w czym wybierać.
Ryby do oczka wodnego – odpowiednie gatunki:
Karasie –
jedne z najpopularniejszych, bo bardzo i łatwych w hodowli ryb. Naszym rodzimym gatunkiem jest karaś pospolity, dorastający do ok. 20 cm dł. Karasie pospolite lubią szczególnie płytkie zbiorniki wodne obfitujące w roślinność przydenną. Wyglądem przypominają karpie, z którymi mogą się zresztą łatwo krzyżować. Od góry chroni ich widoczność oliwkowo-brązowy grzbiet i szarożółte boki. Ich brzuch ma natomiast kolor żółtawy.
Co ważne, karasie potrafią świetnie sobie radzić z ewentualnymi niedoborami tlenu, możliwymi szczególnie w małych oczkach wodnych. Są też odporne na większe skoki temperatury. Hoduje się je także w stawach wędkarskich, jako jeden z najłatwiejszych u nas do połowu gatunek ryb. W oczkach wodnych często też hoduje się u nas dalekowschodnie karasie srebrzyste oraz wywodzącą się z Chin ich odmianę karasia złocistego i spokrewnionego z nim welona.
Welony są bardzo dekoracyjne ze względu na zwykle jaskrawe pomarańczowo-czerwone ubarwienie, choć występują też osobniki o umaszczeniu białym, pstrym i czarnym. Niestety jednak welony trzeba na zimę przechowywać w zbiornikach w pomieszczeniach ogrzewanych, bo nie przetrwają naszych mrozów.
Karpie –
hoduje się je popularnie zarówno w polskich stawach wędkarskich, hodowlanych, jak i ozdobnych. Na górnej wardze karpie mają krótkie wąsy, co odróżnia je od karasi. Jeśli karpie maja dobre warunki w stawie, wtedy ich sylwetka staje się silnie wygrzbiecona (świadczy to o obfitości pokarmu) i dorastają aż do ok. 90 cm. Nie nadają się więc do małych oczek wodnych. W przydomowych małych i większych stawach najchętniej hoduje się jednak mniejsze i bajecznie kolorowe japońskie karpie koi.
Można trzymać je nawet w płytkich oczkach wodnych, jednak konieczna jest wtedy mechaniczna i biologiczna filtracja wody. Karpie koi wykazują też niższą odporność na choroby, niż nasze gatunki rodzime, więc nie należy łączyć ich z innymi rybami. Karpie łatwo przyzwyczają się za to do opiekuna i potrafią podpływać, by jeść z ręki.
Inne ryby do oczka wodnego –
bardzo dekoracyjny i wytrzymały jest też lin złocisty. Lubi nawet płytkie stawy o mulistym dnie. Dorasta jednak do 30-50 cm, więc małe oczka wodne mogą być dla niego za ciasne. Liny mają atrakcyjny pomarańczowawy kolor ciała z czarnymi plamkami na grzbiecie. Jednak są aktywne głównie nocą, więc w dzień trudno je wypatrzyć. Zimują w sennym letargu, z którego wybudza je wiosna. Inne popularne nasze rodzime ryby, to również drapieżne okonie i żerujące na owady jazie. Dorastają do 25-50 cm długości i mogą odbywać tarło wiosną w stawach wodnych, co może doprowadzić do przerybienia. Ozdobna odmiana tzw. jaź złoty ma intensywny, pomarańczowo-złocisty kolor. W stawach wędkarskich hoduje się też płocie, ukleje, słonecznice i czerwonopłetwe wzdręgi, dorastające do 15-25 cm długości. Są to ryby o dużej rozrodczości, więc są potrzebne w zbiornikach z rybami drapieżnymi, jako pokarm.
UWAGA!
Dokonując wyboru ryb do stawu, należy też liczyć się nie tylko z zaletami różnych ich gat., ale także z ich wadami. Są bowiem ryby, które na przykład przekopują dno, intensywnie jedzą rośliny, czy są niemal niewidoczne z powodu kamuflażu. Gdy natomiast mamy jedynie małe oczko wodne, niewątpliwy kłopot sprawią nam ryby, które łatwo się rozmnażają, bo przepełnią nam zbiornik. Mogą też powybijać i/lub powyjadać się wzajemnie. Niektórych gatunków ryb w ogóle nie należy trzymać w stawach (np. leszcz i krąp), bo są zbyt ekspansywne.
