Widliczka (Selaginella) roślina o ozdobnych liściach

Rate this post

Widliczka paproć (Selaginella) to jedna z oryginalniejszych roślin egzotycznych, jakie można spotkać w uprawie doniczkowej. Widliczki uprawiane jako rośliny doniczkowe mają przy tym stosunkowo niewielkie wymagania i są stosunkowo wytrzymałe, co przysporzyło im ogromnej popularności na całym świecie. Konieczne przeczytaj co to za roślina widliczka paproć (Selaginella). Jeszcze dziś wypróbuj jak powinna być uprawiana w domu widliczka roślina doniczkowa.

Widliczka (Selaginella)

to jedyny rodzaj roślin zaliczanych do monotypowej rodziny widliczkowatych (łac. Selaginellaceae), rzędu widliczkowce (łac. Selaginellales), klasy widłaki różnozarodnikowe (łac. Isoëtopsida), kladu roślin naczyniowych, gromady widłaki (łac. Lycopodiophyta) i królestwa roślin (łac. Plantae). Większość gatunków z tego rodzaju występuje naturalnie na obszarach tropikalnych o klimacie wilgotnym. Widliczki uprawiane w innych rejonach świata jako rośliny doniczkowe, najczęściej pochodzą z tropikalnych lasów Ameryki Południowej i Środkowej.

 

Widliczka kwiat – gatunki i ich wykorzystanie

W sumie cały rodzaj Selaginella liczy ok. 700 gatunków. Gatunkiem typowym i najczęściej spotykanym w stanie dzikim we florze Polski jest widliczka ostrozębna (łac. Selaginella spinosa P. Beauv. ex Schrank & Mart.). Gatunkiem u nas wymarłym jest natomiast widliczka szwajcarska (łac. Selaginella helvetica L., Spring). Widliczki występujące w stanie dzikim na terenie Polski, są oczywiście objęte ochroną ścisłą i nie wolno ich ruszać, a tym bardziej zbierać! Niektóre gatunki są też uprawiane jako znane i bardzo cenione rośliny ozdobne (ogrodowe lub mieszkaniowe). W uprawie doniczkowej spotyka się kilka gatunków m.in.: widliczkę Martensa (łac. Selaginella martensii) mającą wzniesiony pokrój, widliczkę Kraussa (łac. Selaginella kraussiana) o pokroju dywanowo-płożącym, widliczkę łuskowatą/łuskolistną zwaną też różą jerychońską (Selaginella lepidophylla, z grupy widliczek pustynnych, może przyjmować stan zasuszenia i tak przetrwać do pojawienia się odrobiny wilgoci, stąd inna jej nazwa – zmartwychwstanka), Selaginella apoda, Selaginella haematodes, Selaginella uncinata, oraz widliczka Willdenowa (łąc. Selaginella willdenowii). Te małe zielone krzewiki bardzo często wykorzystuje się m.in. do komponowania okien kwiatowych, terrariów, ogrodów zimowych. Niektóre gatunki posiadają też pewne właściwości lecznicze (np. Selaginella tamariscina).

Widliczka morfologia ogólna

Widliczka paproć należy do roślin jednorocznych i bylin, choć niektóre spośród ok. 700 gatunków są też egzotycznymi pnączami. Wyglądem rośliny te zwykle jednak przypominają miniaturowe paprocie, nieco prehistoryczne, a także wysokie mchy z wilgotnych lasów. Skojarzenie ich z paprociami nie jest całkiem bezpodstawne poza podobieństwem w wyglądzie, ponieważ widliczki należą do gromady widłaków, do której zalicza się także ogromne widłaki z późnej ery paleozoicznej (okres zwany Karbon). Ogólnie widliczki Selaginella mają, więc dość zróżnicowany pokrój, część jest, bowiem wzniesiona, część płożąca, a jeszcze inne są jak wspomniano pnączami. Łodyga u widliczek rozgałęzia się dychotomicznie (dwudzielnie) i porastają ją specyficznie ułożone, łuskowate liście, na których wyrastają zarodnie.

Czytaj również  Pachira wodna

Poszczególne gatunki Selaginella mają pędy o różnych kolorach – od miedzianobrązowego, przez czerwonawy i soczyście zielony, do niebieskawego. U niektórych gatunków liście zmieniają ponadto zabarwienie w ciągu dnia. Jest to możliwe, ponieważ pod wpływem silnego światła słonecznego, ich chloroplasty w liściach i łodygach przesuwają się w głąb komórek. Te niesamowite roślinki przez to jaśnieją, a w nocy znów ciemnieją, bo ciemnozielone chloroplasty ponownie zbliżają się do powierzchni skórki. Na tak kolorowych liściach często występują też dodatkowo na stałe mniejsze, żółte i białe wybarwienia (liście pstre, biało obrzeżone lub w jasnym, niemal żółtym kolorze, jak np. odmiana 'Variegata’). Każdy liść u nasady posiada ponadto bezzieleniowy języczek, przy pomocy, którego rośliny te pobierają wodę niezbędną do życia.

 

Widliczka Selaginella– morfologia gatunków najczęściej spotkanych w uprawie doniczkowej

Każda widliczka roślina doniczkowa rośnie w formie niewielkich krzaczków (osiągając do ok. 20 cm wysokości), rozwidlających się na cienkie i kruche, pokryte maleńkimi łuskowatymi listkami. Na wierzchołkach niektórych pędów pojawiają się niewielkie zarodnie, które służą do wytwarzania zarodników. Widliczka Martensa jest też znana z tego, że u podstawy łodyżek wypuszcza dodatkowo cieniutkie i bezlistne białe pędy, które do złudzenia przypominają korzonki, choć przecież nimi nie są. Rosną za to stale tylko w kierunku ziemi, gdzie natrafiają na podłoże, które jeśli jest wilgotne, to ukorzeniają się wtedy. Pędy widliczki Kraussa tworzą z kolei ciekawie wyglądające „dywany” przypominające mech. Dorastają przy tym zaledwie kilku centymetrów wzwyż i nawet do 40 cm na szerokość. Ich pielęgnacja jest podobna jak w przypadku Róży Jerychońskiej.

roślina doniczkowa widliczka

Widliczka Selaginella kwiat – rozmnażanie

Bez względu na gatunek czy odmianę, widliczka roślina doniczkowa nie kwitnie i uprawiana amatorsko może się rozmnażać tylko przez podział ukorzenionych kęp osobników dorosłych, lub przez sadzonki zielne. Niestety w domowych warunkach takie formy rozmnażania są trudne do przeprowadzenia i mogą kończyć się niepowodzeniami. W warunkach naturalnych, dzikie widliczki rozmnażają się natomiast zupełnie samodzielnie i bez problemu, rozsiewając swoje dojrzałe zarodniki.

Czytaj również  Aukuba japońska

 

Widliczka roślina ozdobna – stanowisko i gleba

Widliczka roślina doniczkowa wymaga stanowiska jasnego, ale absolutnie nie nasłonecznionego, najlepiej więc powinno być półcieniste. Postawiona w zbyt ciemnym miejscu szybko zblednie i zacznie się nieładnie „wyciągać” (zrobi się wybujała). Z kolei w miejscu zbyt słonecznym może zostać szybko poparzona i zacznie przez to zasychać. Widliczki rosną ponadto w temperaturze pokojowej lub zbliżonej do pokojowej, wynoszącej w granicach 20-22°C. Zimą może być nawet niższa temperatura, jednak nie poniżej 13°C.

Wyjątek stanowi widliczka Kraussa, którą można uprawiać latem nawet w gruncie na zewnątrz, ale tylko w cieplejszych rejonach naszego kraju. Pod okryciem z igliwia wytrzymuje wtedy czasem nawet nasze lżejsze zimy. Widliczka roślina doniczkowa nie może też być narażona na przeciągi i znaczne wahania temperatur. Należy tez wiedzieć, że widliczki korzenią się dość mocno, ale płytko, więc należy je zwykle, co roku przesadzać. Najlepsza jest dla nich żyzna ziemia kwiatowa rozluźniona piaskiem (torf ogrodniczy z dodanym gruboziarnistym piaskiem), podłoże powinno być, bowiem lekkie i przepuszczalne.

 

Widliczka roślina doniczkowa – podlewanie i wilgotność

Widliczka roślina doniczkowa jest bardzo delikatna, przez co niestety trudno zapewnić jej odpowiednie warunki w pomieszczeniach. Najwięcej problemów stwarza zapewnienie tym roślinkom odpowiednio wysokiej wilgotności nie tylko podłoża, ale i powietrznego otoczenia. Widliczka paproć ma delikatne liście i kruche łodyżki, więc w żadnym wypadku nie toleruje przesuszania podłoża i zbyt suchego powietrza. Ziemia w doniczce powinna być praktycznie stale wilgotna. Znawcy tych kwiatów doradzają, że realnie każda Selaginella będzie najlepiej rosła w szklanych pojemnikach, terrariach kwiatowych (np. orchidariach) lub oknach kwiatowych. Dopiero w takich zamkniętych enklawach można, bowiem zapewnić widliczkom odpowiednio wysoką i stałą wilgotność.

W normalnej hodowli doniczkowej trzeba je natomiast niemal codziennie i codziennie zraszać wodą letnią lub nawet ciepłą, gdyż zimna może im zaszkodzić (najlepiej rano lub wieczorem). Podłoże w doniczce musi być stale wilgotne, ale też i niestojące w wodzie. Jedynie widliczka zmartwychwstanka, czyli róża jerychońska jest rośliną idealną dla osób, które nie mają talentu do hodowli kwiatów i często zapominają o ich podlewaniu. Jeśli więc komuś zdarzy się o niej zapomnieć na kilka tygodni i ją przez to zasuszyć, to bardzo szybko można ją ponownie wybudzić, doprowadzając do jej swoistego zmartwychwstania. Po wrzuceniu do wody, zasuszona zmartwychwstanka w ciągu kilkunastu godzin rozwinie się, odzyska pierwotny blask, a pędy ponownie się zazielenią. Jest to możliwe, gdyż gatunek ten pochodzi z Azji i Ameryki Płd., gdzie występują bardzo długie okresy suszy.

Czytaj również  Dzbanecznik (Nepenthes)

 

Widliczka Selaginella – nawożenie

Widliczka roślina doniczkowa może być zasilana nawozami przez cały rok. Najlepiej używać w tym celu odpowiednie nawozy gotowe w płynie, które kupimy w kwiaciarni i sklepie ogrodniczym. Natomiast rozmnażanie Selaginella wykonuje się wiosną, szczepiąc sadzonki wierzchołkowe.

 

Widliczka paproć – choroby i szkodniki. Widliczka roślina doniczkowa choruje zwykle tylko z powodu błędów uprawowych. Może to być stopniowe brązowienie liści i ich zasychanie oraz zamieranie łodyg z powodu przesuszania i przypalania słońcem, lub zbytniego zalewania rośliny wodą. Czasem są to również choroby grzybowe, pojawiające się głównie przy zbytniemu zawilgoceniu i za niskiej temperaturze. Szkodniki widliczki raczej sporadycznie rzadko atakują. Jeśli już, to są to głównie przędziorki. Uszkodzona w ten sposób Selaginella jest bardzo trudna do uratowania, choć zawsze warto próbować.

COMMENTS

Comments are closed.