Kwiat kalia

3.3/5 - (3 votes)

Kochasz kwiaty i masz ich wiele w domu oraz na zewnątrz? Szukasz oryginalnych roślin o niebanalnych kształtach i urodzie? Konieczne przeczytaj wszystko na temat kwiat kalia jak dbać oraz sprawdź — kwiat kalia jak wygląda i kwiat kalia znaczenie. Jeszcze dziś kup kwiat kalia i upiększ nim swoje domowe pielesze!

Kalia zwana też Cantedeskia i kalijka (łąc. Zantedeschia), to rośliny kwitnące z rodzaju Aroideae, rzędu żabieńcowe (łac. Alismatales), kladów rosliny nasienne naczyniowe okrytonasienne i jednoliścienne oraz rodziny obrazkowatych (łac. Araceae), obejmującej 8 pokrewnych gatunków pochodzących naturalnie z Afryki środkowo-południowej, gdzie można je spotkać w stanie dzikim na terenach od Nigerii do Tanzanii i RPA). Jeden gatunek cantedeskia etiopska został też introdukowany na wszystkie inne kontynenty z wyjątkiem wiecznie zimnej Antarktydy. Kalia etiopska została introdukowana do Europy prawdopodobnie w XVII w.

Kalia znaczenie

Kwiaty kalia mają bardzo atrakcyjne kształtem i kolorem kwiatostany i ulistnienie, dzięki czemu ich gatunki botaniczne oraz wyhodowane kulty wary (odmiany, krzyżówki) uprawia się szeroko na świecie, jako cenione rośliny ozdobne. Najpopularniejsza kalia etiopska jest uznana za gatunek już znaturalizowany (zadomowiony) w Europie w rejonie Azorów, Półwyspu Iberyjskiego i Bałkańskiego oraz na Korsyce i Maderze, a także w Grecji, Niemczech, Wielkiej Brytanii i Irlandii oraz w Szwecji. Gatunek ten można też spotkać na innych kontynentach: na zachodzie Ameryki Północnej, w Ameryce Środkowej i Południowej (Kostaryka, Nikaragua, Ekwador), na Wyspach Oceanii oraz w Nowej Zelandii i Australii.

kwiat kalia doniczkowa żółta

W większości tych miejsc kalia etiopska jest jednak uznawana obecnie za groźny gatunek inwazyjny, ponieważ skutecznie wypiera tamtejszą roślinność rodzimą. Kwiat kalia znaczenie ma też jednak i inne, ponieważ młode liście tych roślin są jadalne i w niektórych miejscach na świecie spożywa się je po ugotowaniu. Pędy podziemne kalii etiopskiej są z kolei stosowane jako dobra pasza dla świń. Kalia jest także uznawana za roślinę leczniczą w tradycyjnej medycynie afrykańskiej. Liście cantedeskii etiopskiej stosuje się tu w razie reumatyzmu i artretyzmu oraz na rany, oparzenia, obtarcia, czyraki, czy ukąszenia owadów.

Kwiat kalia – znaczenie jako kwiaty ozdobne

Jako roślina ozdobna, cantedeskie są popularne w roli kwiatów doniczkowych i ogrodowych w klimacie cieplejszym. Wszędzie uprawia się je również na ceniony kwiat cięty, który zachowuje trwałość nawet do 10 dni, przy temperaturze przechowywania 5°C. Żywotność kwiatów ciętych można też wydłużyć, dodając do wody 50-100 mg/l roztworu kwasu giberelinowego. Liście kalii także używa się ozdobnie do tworzenia bukietów i kompozycji roślinnych.

Czytaj również  Czermień błotna (Calla palustris)

Wśród gatunków najpopularniejszych w uprawie na kwiaty ozdobne należy wymienić przede wszystkim: wspomniana cantedeskię etiopską mającą białą pochwę kwiatostanową, a także cantedeskię Rehmanna o pochwie kwiatowej różowej, cantedeskię Elliotta z żółtą pochwą oraz gat. Zantedeschia albomaculata o pochwie białej i biało nakrapianych liściach. Wśród rzadziej uprawianych gatunków znajdują się: Zantedeschia pentlandii z pochwą kwiatową żółtą i biało nakrapianych liściach i Zantedeschia jucunda o pochwie kremowo-żółtej. Przez całe lata wyhodowano też niemal 250 różnobarwnych odmian-kultywarów kalii, których gatunki rodzicielskie większości przypadków są nawet nieznane. Te kulty wary, których pochodzenie jest znane, wywodzą zwykle od najpopularniejszej cantedeskii etiopskiej oraz Z. albomaculata, Z. elliotiana i Z. rehmannii.

kwiat kalia czerwona uprawa

Jak wygląda kalia doniczkowa?

Kalie to rośliny zielne średniej wielkości, dorastające do 120 cm wys., tworzące kępowe skupiska. Posiadają duże i grube podziemne łodygi spichrzowe (tzw. kłącza, bulwy pędowe), z których wyrastają korzenie kotwiczace rośliny w podłożu. Nad ziemią cantedeskie wypuszczają wiele długoogonkowych liści właściwych, utrzymujących się długo, od późnej zimy do późnej wiosny (w przypadku cantedeskii etiopskiej i Z. odorata), od wiosny do jesieni (u pozostałych gat.) lub całorocznie (u cantedeskii etiopskiej, gdy rośnie w pewnych szczególnych siedliskach). Ogonki liściowe mają długość do 15 cm i gąbczastą fakturę (np. cantedeskia Rehmanna) lub do 1,5 m (u c. etiopskiej). Natomiast blaszki liściowe są ciemnozielone i pierzaście unerwione, czasem też biało nakrapiane (np. u Z. albomaculata). Na końcach blaszek liściowych występują tzw. hydatody, czyli twory umożliwiające wydzielanie kropel wodnych roztworów związków organicznych i soli mineralnych, zjawisko nazywane gutacją. Kalie zalicza się do roślin jednopiennych o kwiatostanach typu kolbiastego pseudancjum. Kwiatowe szypułki są przeważnie dłuższe nić ogonki liściowe, dzięki czemu kwiaty są wzniesione nad poziom liści.

Kwiatostany mają niezwężone pochwy, które u podstawy zwijają się spiralnie, a w górnej części są lejkowato otwarte. Ich wierzchołek jest przy tym odchylony i czasem spiczasty, mając długość w granicach ok. 10 cm (c. Rehmanna, c. albomaculata) do ok. 25 cm (c. etiopska). Gęsto pokryta kwiatami kolba rosnąca w środku ma kształt obły. W jej dolnej części rosną 1-5-komorowe kwiaty żeńskie o jajowatych zalążniach i mające do 4 anatropowych zalążków w każdej komorze. Słupki mają bardzo krótkie szyjki lub nie mają ich wcale, a ich znamiona są półkulisto-dyskowate. Kwiaty męskie mają 2-3-pręciki zrośnięte w tzw. synandrium. Długie pylniki otwierają się przez pionowy otworek i prawie dotykają kolbę. Kulisto-jajowate jagodowe owoce mają kolor zielony lub pomarańczowy. W środku są 1-5-komorowe, w których są 1-2 odwrotnie jajowate nasiona w podłużnie żłobkowanych łupinach.

Czytaj również  Rosiczka popularna roślina owadożerna

calla kalia doniczkowa

Kalia doniczkowa – jak dbać – wymagania

Kalie lubią podłoże próchniczne przepuszczalne, dlatego dobra dla nich jest mieszanka jednej części torfu z trzema częściami kompostu. Przemysłowe uprawy otwarte i cieplarniane robi się natomiast na mieszaninie kompostowanej 70% kory sosnowej z torfem, łuskami kokosowymi, pumeksem i perlitem. Cantedeskie można też przemysłowo uprawiać na wełnie mineralnej. Gatunki botaniczne muszą mieć do tego stanowiska półzacienione, a odmiany kolorowe – bardzo jasne. Obfite podlewanie i zraszanie jest wymagane w czasie wegetacji, natomiast w okresie spoczynku kalie są w zasuszeniu. Po spoczynku, gdy wypuszczą nowe liście, należy je przesadzić. Po wysadzeniu bulw po zimie najlepsza temp. to minimum 15ºC. Latem wymagają temp. do 24-28ºC w dzień i do 16-18ºC w nocy. Wiosną i jesienią optymalna temp. nocna to 11-12ºC, intensyfikuje to wybarwienie kwiatostanów.

Kwiat kalia pielęgnacja

Bulwiaste kłącza podziemne sadzi się głęboko na 6-10 cm od lutego do lipca. Dla intensyfikacji wzrostu i kwitnienia odmian kolorowych można najpierw namoczyć je w roztworze wodnym 50-100 mg/l kwasu giberelinowego. Cantedeskie lubią umiarkowaną wilgotność podłoża. Kultywary należy też słabiej podlewać niż gatunki naturalne. Gdy rośliny przekwitną oraz gdy wytniemy kwiaty, trzeba stopniowo zmniejszyć podlewanie aż do jego całkowitego zaprzestania na ok. 1-1,5 mies. Następnie bulwiaste kłącza wykopuje się, podsusza i przechowuje w 8-15ºC w przewiewnych pojemnikach.

Kwiat kalia rozmnażanie

Bulwiaste kłącza podziemne należy dzielić po zakończeniu okresu spoczynku. Można też rozmnażać je wiosną z nasion. Kłącza należy dzielić, zachowując na poszczególnych odcinkach przynajmniej po dwa pąki. Dzięki temu młode sadzonki dobrze się regeneracją i będą obficie kwitły już następnego roku po podziale. Podzielone kłącza sadzi się płytko. Głębsze sadzenie sprzyja, bowiem atakom grzybów i bakterii.

kwiat doniczkowy calla kalia

Kalia doniczkowa choroby i szkodniki

Czytaj również  Szczawik trójkątny Mijke

Kalie mogą atakować:

zgnilizna bulw i kłączy korzeni i liści – powodują ją: bakteria Pectobacterium carotovorum, grzyby z gat. Botrytis cinerea, Sclerotium rolfsii i Thielaviopsis basicola oraz lęgniowce z rodzaju Phytophtora, Pythium i Rhizoctonia;

opieńkowa zgnilizna korzeni – powodowana przez opieńkę miodową w zbyt wysokiej temperaturze i wilgotności powietrza, sprzyja też nadmierne przelewanie i zbyt niski poziom przepuszczalności podłoża. Zapobiegawczo dobra jest sterylizacja podłoża przed wiosennym wysadzeniem bulw i właściwa cyrkulacja powietrza w otoczeniu;

grzybicza plamistość liści i kwiatostanów – powodowana przez grzyby z rodz. Alternaria, Coniothecium i Phyllosticta, przy nadmiernym zraszaniu liści w zbyt wysokiej temp. otoczenia;

mozaikowatość liści – wywoływana przez dasheen mosaic virus i wirus mozaiki cantedeskii (ZaMMV Zantedeschia mild mosaic virus). Dochodzi do przebarwień i martwicy liści oraz śmierci całych roślin;

nicienie;

mszyce – np. mszyce korzeniowe z rodzaju Rhizoglyphus;

czerwce – np. Coccus hesperidum;

wełnowce – np. Pseudococcus longispinus;

wciornastki;

larwy chrząszczy gat. Hoplia callipyge i zwójkowatych z gatunku Cnephasia longana.

Kalia błędy w uprawie

Cantedeskie narażamy zwykle na zbyt niskie lub za wysokie temperatury powyżej 30ºC. Za wysokie temp. są groźne szczególnie przy słabym nasłonecznieniu wiosną i jesienią. Kwiaty staja się wtedy wybujałe o nienaturalnie cienkich i za długich szypułkach i ogonkach liściowych.