Jesienią nie ma już zbyt dużego wyboru kwitnących roślin ogrodowych. Mamy jednak pewne bardzo wydajne propozycje, wśród których dominują oczywiście kwiaty astry. Interesują Cię obficie kwitnące kwiaty ogrodowe, dobrze nadające się też na kwiaty cięte do wazonu, wiec sprawdź, jak uprawiać kwiaty astry. Przeczytaj info o astry kwiaty (Aster).
Kwiaty astry (łac. Aster) to rodzaj roślin nasiennych,
który zalicza się do rodziny astrowate inaczej nazywanej też złożone (łac. Asteraceae lub Compositae), rzędu astrowce (łac. Asterales), klasy okrytonasienne, czyli okrytozalążkowe (łac. Magnoliophyta, syn. Angiospermae) oraz kladów roślin naczyniowych nasiennych astrowych. Omawiana nazwa rodzajowa Aster wywodzi się od starogreckiego słowa „astéri”, które oznacza „gwiazdę”. Określenie to odnosi się do gwiaździstego kształtu koszyczków kwiatowych u tych roślin. Astry nazywa się też michałkami lub marcinkami. Do chwili obecnej sklasyfikowano i opisano ok. 250 gatunków w obrębie rodziny astrowatych. Kwiaty astry występują w naturze na całej półkuli północnej, gdzie spotkamy je na obszarach klimatu umiarkowanego.
Wiele z tych gatunków to uprawiane obecnie w ogrodach rośliny ozdobne, dla bardzo dekoracyjnych i obfitych kwiatów. W samym rodzaju Aster klasyfikuje się jednak niemal wyłącznie gatunki z tzw. starego świata, wśród których typowym przedstawicielem jest aster gawędka (łac. Aster amellus). Astry kwiaty z kontynentu północnoamerykańskiego zalicza się natomiast do rodzaju Almutaster, albo rodzajów Canadanthus, Doellingeria, Eucephalus, Eurybia, Ionactis, Oligoneuron, Oreostemma, Sericocarpus i Symphyotrichum. Potocznie zwyczajowo również i one nadal nazywa się też jednak łącznie jedną nazwą zwyczajową „astry”.
Kwiaty astry morfologia / pokrój / wygląd.
Astry kwiaty to byliny podobne do stokrotek, mające główki kwiatowe w kształcie gwiaździstych koszyczków kwiatowych. Astry wnoszą zachwycającą gamę kolorów i obfitość kwiatów do ogrodu późnym latem i jesienią, gdy wiele innych letnich kwiatów może już nawet całkowicie zanikać. Astry sprawdzają się też oczywiście, jako długo utrzymujące się w wazonie kwiaty cięte. Należy jednak wiedzieć jak właściwie ścinać i odpowiednio utrzymywać zawsze świeże kwiaty. Kwiaty astry to ogólnie byliny i wiecznie zielone lub sezonowo ulistnione niby-krzewy.
Jedne gatunki i odmiany dorastają tylko do wielkości miniaturowej, a inne nawet do wysokości ok. 1,8 m. Jedne rozkrzewiają się słabo, a inne bardzo obficie, dając przy tym znacznie więcej kwiatów. Istnieje wiele gatunków i odmian astrów, więc wysokość rośliny może wynosić od ok. 20 cm do ok. 2,5 m, w zależności od gatunku i rodzaju. Jesienią w centrach ogrodniczych można znaleźć kwiaty astry w odmianach pasujących do w zasadzie każdego ogrodu. Kwiaty astry mają pojedyncze o zwykle całobrzegich liściach, często też pokryte dodatkowo dość gęstymi i delikatnymi włoskami.
Zewnętrzne kwiaty są typu języczkowego i występują u różnych gatunków oraz odmian w różnych rodzajach kolorystycznych, oraz fakturze płatków zebranych w koszyczek. Kwiaty mogą więc być: białe, różowe, żółte, pomarańczowe, rdzawe, brązowawe, czerwone, purpurowe, fioletowe, lila wrzosowe, niebieskie do niemal granatowego. Wewnątrz koszyczków zlokalizowane są drobne, żółte lub różowe kwiaty rurkowate. Płatki kwiatowe mogą mieć zmienny nie tylko kolor, ale i kształt, np. igiełkowy czy chryzantemowy.
Kwiaty astry wymagania i uprawa.
Astry można stosować na wiele sposobów, np. na obrzeża, do ogrodów skalnych i ogrodów z dzikimi kwiatami. Astry kwiaty przyciągają też pszczoły i motyle, jako wydajne rośliny nektarodajne na koniec sezonu wegetacyjnego. Astry preferują klimat z chłodnymi i wilgotnymi latami. W cieplejszym klimacie należy je sadzić w półcieniu, unikając gorącego słońca w ciągu dnia. Ogólnie są też łatwe w uprawie. Najlepiej rosną na stanowisku słonecznym lub w półcieniu, na przepuszczalnej i żyznej oraz najlepiej stale wilgotnej glebie. Podłoże nie może być jednak oczywiście zbyt wilgotne, podmokłe. Przed posadzeniem astrów, należy wymieszać kompost (lub porcję zbilansowanego nawozu) z glebą.
Przyspieszy to intensywny wzrost roślin i poprawi kwitnienie. Odmiany wysokie wymagają podparcia. Trzeba też pamiętać o regularnym podlewaniu w okresie letnim. Jeśli michałki będą miały za dużo lub za mało wilgoci, często tracą wtedy niższe liście lub nie kwitną dobrze. Aby promować bardziej krzaczasty rozrost krzaczków i zwielokrotnić ich kwitnienie, zaleca się uszczypnąć stożki wzrostu głównych pędów raz lub dwa wczesnym latem. Po przekwitnięciu jesienią, resztki roślin po obumarciu liści przycina się przy ziemi. Kwiaty astry mogą czasem ponownie odrosnąć wiosną, ale wtedy i tak mogą raczej nie kwitnąć. Dlatego najlepiej siać i sadzić kwiaty astry co roku na nowo.
Rozmnaża się je z nasion lub wegetatywnie przez podział brył korzeniowych jesienią oraz wiosną przez zdrewniałe sadzonki. Kiełkowanie nasion może być jednak bardzo nierównomierne. Nasiona zebrane w sezonie wegetacyjnym, przechowuje się w lodówce przez 4-6 tyg., co symuluje uśpienie zimowe. Potem najlepiej wysiewać je jeszcze zimą, do doniczek lub korytek stawianych w pomieszczeniu. Po kolejnych 4-6 tyg. od wysiania umieszcza się doniczki w słonecznym miejscu w domu (najlepiej na słonecznym parapecie). Młode flance wysadza się na zewnątrz dopiero po minięciu niebezpieczeństwa ostatnich wiosennych przymrozków. Najlepszą porą na sadzenie młodych flanców astrów jest środkowa lub późna wiosna.
Kwiaty astry szkodniki i choroby.
Astry kwiaty są niestety bardzo podatne na podjadanie przez ślimaki, które należy wiec zwalczać w rejonie ich uprawy. Kwiatom tym mogą też dokuczać m.in.: mączniak prawdziwy astrowatych, mszyce, wełnowce, roztocza, rdze, plamistość liści oraz pasożytnicze nicienie. Astry kwiaty są, też jak już wspomniano wrażliwe na przesuszania. Żółkną im wtedy i usychają liście, a łodygi robią się brzydko gołe. Spada też oczywiście kwitnienie. Aby astry pięknie obficie i nieprzerwanie kwitły, w pierwszym okresie ich wegetacji trzeba też zgodnie z zaleceniami producenta zasilać je przeznaczonym dla takich roślin nawozem wieloskładnikowym. Należy jednak, unikając szkodzących im łatwo w nadmiarze nawozów azotowych. Aby astry zdrowo przezimowały, po ścięciu łodyg jesienią, miejsce ich rośnięcia zabezpiecza się, pokrywając je suchymi liśćmi lub próchnicą. Mogą tak przetrwać nawet 3-4 lat.
Kwiaty astry gatunki i odmiany.
Gatunki dziko rosnących astrów kwiatów typowych dla lory Polski, to w kolejności alfabetycznej: aster alpejski (Aster alpinus), a. drobnokwiatowy (Aster tradescantii), wspomniany na początku aster gawędka (Aster amellus), a. lancetowaty (Aster lanceolatus, syn. A. simplex), a. nowoangielski zwany też a. amerykański (Aster novae-angliae), a. nowobelgijski i a. wirginijski (Aster novi-belgii), a. solny (Aster tripolium), a. wierzbo listny (Aster salignus), Aster laevis (efemerofit, czyli gatunek roślin mających obce pochodzenie, jednak przypadkowo zawleczonych i zwykle przejściowo występujących we florze danego obszaru lub kraju) i Aster laevigatus (również efemerofit).
Wśród zalecanych odmian do hodowli domowej wymienia się najczęściej:
odmiany o białych kwiatach – aster alpejski 'Albus’; aster nowoangielski 'Herbstschnee’; astry krzaczaste: 'Kristina’, 'Schneekissen’, 'Snowsprite’; astry wrzosolistne 'Delight’, 'Golden Spray’, 'Schneetanne’, 'White Heather’; astry nowobelgijskie 'Bonningdale White’, 'White Ladies’, 'White Swan’;
odmiany o kwiatach różowych – aster alpejski 'Happy End’; astry wrzosolistne 'Esther’ i 'Pink Cloud’; aster gawędka 'Lady Hindlip’ i 'Pink Zenith’; astry krzaczaste 'Chatterbox’, 'Herbstgruss von Bresserhof’, 'Little Pink Beauty’; astry nowoangielskie 'Andenken an Paul Gerber’, 'Barr’s Pink’, 'Harrington Pink’, 'Rosa Sieger’, 'Rudelsburg’; astry nowobelgijskie 'Bewunderung’, 'Coombe Margaret’, 'Fellowship’, 'Orlando’;
odmiany o kwiatach niebieskich i fioletowych – aster alpejski 'Goliath’; astry wrzosolistne 'Blue Star’ i 'Silver Spray’; astry nowoangielskie 'Barr’s Blue’ i 'Purple Dome’; astry krzaczaste 'Blaue Lagune’, 'Jenny’, 'Lady in Blue’, 'Prof. Anton Kippenberg’, 'Silberblaukissen’, 'Silberteppich’; astry gawędka 'King George’, 'Lac de Géneve’, 'Rudolf Goethe’, 'September Glow’, 'Violet Queen’; astry nowobelgijskie 'Dauerblau’, 'Eventide’ 'Fuldatal’, 'Little Blue Boy’, 'Marie Ballard’, 'Plenty’, 'Royal Blue’, 'Tiefbalu Gefult’;
odmiany o kwiatach czerwonych – astry nowoangielskie 'Andenken an Alma Pötchke’, 'Rubinschatz’, 'Septemberrubin’; astry krzaczaste 'Alice Haslam’, 'Kassel’, 'Starlight’; astry nowobelgijskie 'Crimson Brocade’, 'Freda Ballard’, 'Patricia Ballard’, 'Royal Ruby’, 'Winston Churchill’.
Kwiaty astry ciekawostki.
Astry kwiaty to jedna z wrześniowych roślin, które były niegdyś palone w wierzeniach niektórych ludów, aby odeprzeć złe węże. Jak już wspomniano, nazwa „aster” pochodzi od starożytnego greckiego słowa „gwiazda”, co odnosi się do kwiatów tej rośliny, mających właśnie kształt gwiazdy. Astry kwiaty są też czasem nazywane „Michałkami” lub „Marcinkami”, ze względu na święto, które odbywa się co roku 29 września. Jest to Święto Świętych Michała, Gabriela i Rafała, zwane też Świętem Archaniołów.
